توجه به احساسات و نیازهای طرف مقابل، به جای قضاوت، در یک رابطه!

در هر رابطه‌ای، چه عاطفی، چه خانوادگی، و چه دوستانه، قضاوت کردن آسان است. اما قضاوت کردن، سدی محکم بین شما و طرف مقابل ایجاد می‌کند و مانع از درک عمیق یکدیگر می‌شود. به جای قضاوت، تمرکز بر احساسات و نیازهای طرف مقابل، کلید یک رابطه سالم و پایدار است. در اینجا 17 نکته برای کمک به شما در این مسیر ارائه شده است:

• 🌐

  گوش دادن فعال:

  واقعاً گوش دهید. فقط منتظر نوبت خود برای صحبت کردن نباشید. به زبان بدن، لحن صدا و کلماتی که استفاده می‌شود، توجه کنید.
• 🌐

  همدلی:

  سعی کنید خود را جای طرف مقابل بگذارید و دنیا را از دریچه چشم او ببینید.

• 🌐

  سوالات باز بپرسید:

  به جای سوالاتی که با “بله” یا “نه” پاسخ داده می‌شوند، سوالاتی بپرسید که طرف مقابل را تشویق به صحبت کردن کند. مثلاً بپرسید: “چطور اون موضوع روت اثر گذاشت؟”

• 🌐

  تصدیق احساسات:

  حتی اگر با احساسات طرف مقابل موافق نیستید، آنها را تصدیق کنید. به او نشان دهید که متوجه شده‌اید چه احساسی دارد. مثلاً بگویید: “به نظر می‌رسه خیلی ناراحتی. “
• 🌐

  از برچسب زدن خودداری کنید:

  از نسبت دادن صفات منفی به طرف مقابل خودداری کنید. به جای گفتن “تو همیشه. . . “، سعی کنید رفتار خاصی را توصیف کنید.
• 🌐

  از نصیحت کردن پرهیز کنید:

  مگر اینکه از شما خواسته شود، از نصیحت کردن خودداری کنید. گاهی اوقات، افراد فقط نیاز دارند که شنیده شوند.
• 🌐

  به نیازهای طرف مقابل توجه کنید:

  نیازهای طرف مقابل را بشناسید و در حد توان خود برای برآورده کردن آنها تلاش کنید.
• 🌐

  بدون پیش داوری قضاوت نکنید:

  قبل از اینکه تمام جوانب یک موضوع را بشنوید، قضاوت نکنید.
• 🌐

  صبور باشید:

  تغییر رفتار زمان می‌برد. صبور باشید و به طرف مقابل فرصت دهید.

• 🌐

  به دنبال نقاط مشترک باشید:

  به جای تمرکز بر تفاوت‌ها، بر نقاط مشترک خود تمرکز کنید.
• 🌐

  در مورد احساسات خود صحبت کنید:

  با طرف مقابل در مورد احساسات خود روراست باشید، اما به گونه‌ای که او را سرزنش نکنید.
• 🌐

  حد و مرز تعیین کنید:

  برای خود و طرف مقابل حد و مرز تعیین کنید و به آنها احترام بگذارید.
• 🌐

  از عذرخواهی کردن نترسید:

  اگر اشتباه کردید، عذرخواهی کنید و سعی کنید جبران کنید.
• 🌐

  قدردانی کنید:

  از کارهای خوب طرف مقابل قدردانی کنید و قدردان حضورش در زندگی خود باشید.

• 🌐

  به زبان عشق یکدیگر توجه کنید:

  با زبان عشق طرف مقابل خود آشنا شوید و سعی کنید به همان زبان با او ارتباط برقرار کنید.
• 🌐

  قضاوت های گذشته را رها کنید:

  مرور دائم اشتباهات گذشته هیچ کمکی به بهبود رابطه نمی کند. سعی کنید گذشته را رها کرده و بر زمان حال تمرکز کنید.
• 🌐

  ذهن آگاهی را تمرین کنید:

  در لحظه حال باشید و به افکار و احساسات خود و طرف مقابل توجه کنید.

این رویکرد نیازمند تمرین و صبر است، اما پاداش آن، رابطه‌ای صمیمانه و درک متقابل است که ارزش تلاش را دارد. با تمرین و تکرار، این رفتارها به عادت تبدیل می‌شوند و به مرور زمان، روابط شما عمق و پایداری بیشتری پیدا می‌کنند.

1. فعالانه گوش کنید

گوش دادن فعالانه فراتر از شنیدن کلمات است.یعنی با تمام وجود حضور داشته باشید، تماس چشمی برقرار کنید، زبان بدن او را درک کنید و با پرسیدن سوالات باز، او را تشویق به صحبت بیشتر کنید.به جای فکر کردن به پاسخی که می‌خواهید بدهید، تمام تمرکزتان را روی درک کامل حرف‌های او بگذارید.گاهی اوقات فقط گوش دادن و تایید احساسات طرف مقابل کافی است و نیازی به ارائه راه حل نیست.از قطع کردن صحبت او خودداری کنید و اجازه دهید حرف‌هایش را کامل بیان کند.با بهره‌گیری از عباراتی مانند “متوجه می‌شوم”، “درک می‌کنم” یا “به نظر می‌رسد خیلی ناراحت هستی” همدلی خود را نشان دهید.

خلاصه کردن حرف‌های او نشان می‌دهد که شما به دقت گوش داده‌اید و سعی در درک او دارید.

مثلاً بگویید: “اگر درست متوجه شده باشم، منظورت این است که...” به سکوت‌ها توجه کنید.گاهی اوقات سکوت‌ها گویاتر از کلمات هستند.

2. همدلی را تمرین کنید

همدلی یعنی خودتان را جای طرف مقابل بگذارید و سعی کنید دنیا را از دریچه چشم او ببینید. به جای قضاوت، سعی کنید احساسات او را درک کنید، حتی اگر با دیدگاه او موافق نیستید. همدلی نیازمند درک این نکته است که افراد تجربیات متفاوتی دارند و این تجربیات بر احساسات و واکنش‌های آنها تاثیر می‌گذارند. اگر نمی‌فهمید چرا طرف مقابل چنین احساسی دارد، با صداقت از او بپرسید: “می‌فهمم ناراحتی، میشه بیشتر توضیح بدی که چی باعث شده اینقدر ناراحت بشی؟” همدلی یک مهارت است و نیاز به تمرین دارد. هرچه بیشتر همدلی کنید، درک بهتری از اطرافیانتان خواهید داشت.

3. سوالات باز بپرسید

سوالات باز سوالاتی هستند که با “بله” یا “خیر” نمی‌توان به آنها پاسخ داد. این نوع سوالات طرف مقابل را تشویق می‌کنند تا بیشتر صحبت کند و احساسات و نیازهای خود را بیان کند. به جای پرسیدن “خوبی؟”، بپرسید “امروز چطور بودی؟” یا “دلت میخواد در مورد چی صحبت کنی؟” مثال‌های دیگری از سوالات باز: “چه چیزی باعث شد چنین تصمیمی بگیری؟”، “چطور می‌تونم ازت حمایت کنم؟”، “چه چیزی برات اهمیت داره؟” به جای پرسیدن سوالاتی که قضاوت‌آمیز به نظر می‌رسند، سوالاتی بپرسید که کنجکاوی و تمایل شما برای درک را نشان می‌دهند. سوالات باز فرصتی را برای طرف مقابل فراهم می‌کنند تا احساسات و نیازهای خود را بدون ترس از قضاوت بیان کند. هنگام پرسیدن سوالات، با دقت به پاسخ‌ها گوش دهید و سوالات دیگری بپرسید تا موضوع را عمیق‌تر بررسی کنید.

4. به زبان بدن توجه کنید

زبان بدن می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد احساسات طرف مقابل به شما بدهد.به حالت چهره، وضعیت بدن، و لحن صدا او توجه کنید.آیا او اخم کرده است؟آیا شانه‌هایش افتاده است؟آیا صدایش لرزان است؟اینها همه می‌توانند نشانه‌هایی از ناراحتی، ترس، یا خستگی باشند.زبان بدن می‌تواند با کلمات در تضاد باشد.اگر کسی می‌گوید “حالم خوبه” اما زبان بدنش نشان می‌دهد که ناراحت است، به زبان بدنش بیشتر اعتماد کنید.به حرکات غیرکلامی خودتان نیز توجه کنید.آیا با او تماس چشمی برقرار می‌کنید؟آیا به او لبخند می‌زنید؟

این حرکات می‌توانند به او نشان دهند که شما به او توجه دارید و به او اهمیت می‌دهید.

تقلید ناخودآگاه زبان بدن طرف مقابل (مثلاً نحوه نشستن یا صحبت کردن او) می‌تواند به ایجاد صمیمیت و درک متقابل کمک کند.به فاصله فیزیکی خود با طرف مقابل توجه کنید.اگر او احساس ناراحتی می‌کند، فاصله خود را بیشتر کنید.به تغییرات ناگهانی در زبان بدن طرف مقابل توجه کنید.این تغییرات می‌توانند نشان‌دهنده این باشند که او در حال پنهان کردن چیزی است یا احساس ناراحتی می‌کند.

5. قضاوت را کنار بگذارید

قضاوت کردن مانع از درک واقعی طرف مقابل می‌شود. سعی کنید بدون هیچ پیش‌داوری و برچسب‌زنی به حرف‌های او گوش دهید. قضاوت کردن معمولاً ریشه در ترس و ناامنی دارد. اگر متوجه شدید که در حال قضاوت کردن هستید، از خودتان بپرسید که چه چیزی باعث این قضاوت شده است. به جای قضاوت در مورد شخصیت طرف مقابل، روی رفتارهای او تمرکز کنید. مثلاً به جای اینکه بگویید “تو آدم بی‌مسئولیتی هستی”، بگویید “من ناراحت شدم که دیروز به قول خودت عمل نکردی. ” به جای اینکه فکر کنید حق با شماست و طرف مقابل اشتباه می‌کند، به این احتمال فکر کنید که هر دوی شما دیدگاه‌های متفاوتی دارید و هر دو درست می‌گویید.

6. نیازهای اساسی را بشناسید

آیا طرف مقابل احساس امنیت می‌کند؟ آیا احساس می‌کند که دوست داشته می‌شود؟ آیا احساس می‌کند که به او احترام گذاشته می‌شود؟ آیا احساس می‌کند که استقلال دارد؟ اگر یکی از این نیازها برآورده نشود، می‌تواند منجر به ناراحتی، خشم، یا ناامیدی شود. به جای اینکه به رفتار طرف مقابل به عنوان یک مشکل نگاه کنید، سعی کنید نیاز برآورده نشده‌ای را که پشت آن رفتار وجود دارد، شناسایی کنید. مثلاً اگر طرف مقابل دائماً به شما گیر می‌دهد، ممکن است به این دلیل باشد که احساس امنیت نمی‌کند و نیاز به اطمینان خاطر دارد. به نیازهای خودتان نیز توجه کنید. آیا نیازهای شما در این رابطه برآورده می‌شوند؟ اگر نه، باید در مورد آن با طرف مقابل صحبت کنید.

7. به لحن صدای خود دقت کنید

لحن صدا می‌تواند تاثیر زیادی بر روی نحوه دریافت پیام شما داشته باشد.یک پیام یکسان با لحن‌های مختلف می‌تواند معانی متفاوتی داشته باشد.لحن آرام و مهربان می‌تواند به ایجاد حس امنیت و اعتماد کمک کند، در حالی که لحن تند و انتقادی می‌تواند باعث ایجاد حس ناراحتی و دفاعی شود.قبل از اینکه صحبت کنید، به لحن صدای خود توجه کنید.آیا لحن شما دوستانه است یا انتقادی؟آیا آرام است یا هیجانی؟اگر احساس می‌کنید که لحن صدای شما تند است، سعی کنید قبل از صحبت کردن کمی آرام شوید و نفس عمیق بکشید.

از طرف مقابل بخواهید که به شما بازخورد دهد.

مثلاً بگویید “من دارم سعی می‌کنم لحن بهتری داشته باشم، میشه اگر احساس کردی لحنم تنده بهم بگی؟” به لحن صدای طرف مقابل نیز توجه کنید.آیا لحن او تغییر کرده است؟این می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که او احساس ناراحتی می‌کند.

8. به ارزش‌های طرف مقابل احترام بگذارید

ارزش‌ها باورهای اساسی هستند که رفتار و تصمیمات ما را شکل می‌دهند. به ارزش‌های طرف مقابل احترام بگذارید، حتی اگر با ارزش‌های شما متفاوت باشند. سعی کنید ارزش‌های طرف مقابل را درک کنید. چه چیزهایی برای او مهم هستند؟ چه چیزهایی برای او ارزش دارند؟ اگر ارزش‌های شما با ارزش‌های طرف مقابل در تضاد هستند، سعی کنید راهی برای مصالحه پیدا کنید. به جای اینکه سعی کنید طرف مقابل را تغییر دهید، سعی کنید او را همانطور که هست بپذیرید. اگر به ارزش‌های طرف مقابل احترام بگذارید، او نیز به ارزش‌های شما احترام خواهد گذاشت. احترام به ارزش‌ها به معنای تایید آنها نیست. شما می‌توانید با ارزش‌های طرف مقابل مخالف باشید، اما همچنان به آنها احترام بگذارید.

9. مسئولیت احساسات خود را بپذیرید

مسئولیت احساسات خود را بپذیرید و طرف مقابل را به خاطر آنها سرزنش نکنید. به جای اینکه بگویید “تو باعث شدی من ناراحت بشم”، بگویید “من ناراحت شدم. ” احساسات شما نتیجه افکار و باورهای شما هستند، نه نتیجه رفتار دیگران. پذیرش مسئولیت احساسات به شما قدرت می‌دهد تا آنها را کنترل کنید. اگر از چیزی ناراحت هستید، به طرف مقابل بگویید که چه احساسی دارید و چرا. اما از سرزنش کردن او خودداری کنید. به جای اینکه سعی کنید احساسات خود را سرکوب کنید، آنها را بپذیرید و با آنها کنار بیایید. اگر نمی‌توانید با احساسات خود کنار بیایید، از یک متخصص کمک بگیرید.

10. از کلمات “من” استفاده کنید

به جای اینکه بگویید “تو داری منو دیوونه می‌کنی”، بگویید “من وقتی این کار رو می‌کنی احساس ناراحتی می‌کنم. ” مثال‌های دیگری از بهره‌گیری از کلمات “من”: “من احساس می‌کنم که نادیده گرفته می‌شوم”، “من می‌ترسم که. . . “، “من نیاز دارم که. . . ” به جای تمرکز بر رفتار طرف مقابل، روی احساسات خودتان تمرکز کنید.

11. از نصیحت کردن خودداری کنید

نصیحت کردن معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که فکر می‌کنیم می‌دانیم چه چیزی برای طرف مقابل بهتر است. اما در واقعیت، هر فردی بهترین تصمیمات را برای خودش می‌گیرد. به جای نصیحت کردن، سعی کنید به طرف مقابل گوش دهید و او را در درک و حل مشکلش همراهی کنید. اگر طرف مقابل از شما نصیحت خواست، ابتدا از او بپرسید که آیا واقعاً می‌خواهد نصیحت بشنود یا فقط می‌خواهد کسی به حرف‌هایش گوش دهد. اگر نصیحت می‌دهید، سعی کنید نصیحت‌هایتان سازنده و کاربردی باشند و از قضاوت کردن یا سرزنش کردن طرف مقابل خودداری کنید. به جای نصیحت کردن، سعی کنید سوالاتی بپرسید که به طرف مقابل کمک کند تا خودش به راه‌حل برسد. نصیحت کردن معمولاً ریشه در این باور دارد که شما از طرف مقابل باهوش‌تر یا عاقل‌تر هستید. این باور می‌تواند آسیب‌زننده باشد.

12. به تفاوت‌های فردی احترام بگذارید

همه افراد متفاوت هستند و نیازها و خواسته‌های متفاوتی دارند. به تفاوت‌های فردی احترام بگذارید و سعی نکنید طرف مقابل را شبیه خودتان کنید. به جای اینکه فکر کنید که تنها یک راه درست برای انجام کارها وجود دارد، بپذیرید که روش‌های مختلفی برای رسیدن به یک هدف وجود دارد. اگر طرف مقابل با شما متفاوت است، این به این معنا نیست که او اشتباه می‌کند. فقط به این معناست که او دیدگاه متفاوتی دارد. به جای اینکه سعی کنید طرف مقابل را تغییر دهید، سعی کنید او را همانطور که هست بپذیرید و دوست داشته باشید. به جای اینکه تفاوت‌ها را به عنوان یک تهدید ببینید، آنها را به عنوان یک فرصت برای یادگیری و رشد در نظر بگیرید. اگر نمی‌توانید تفاوت‌های طرف مقابل را بپذیرید، از او فاصله بگیرید.

13. از سرزنش کردن خودداری کنید

سرزنش کردن باعث ایجاد حس گناه و شرم در طرف مقابل می‌شود و به رابطه آسیب می‌زند.به جای سرزنش کردن، سعی کنید روی راه‌حل‌ها تمرکز کنید.سرزنش کردن معمولاً ریشه در خشم و ناامیدی دارد.اگر از چیزی عصبانی هستید، سعی کنید علت خشم خود را پیدا کنید و به جای سرزنش کردن، با طرف مقابل در مورد آن صحبت کنید.به جای اینکه بگویید “تو همیشه اشتباه می‌کنی”، بگویید “من ناراحت می‌شم وقتی اشتباه می‌کنی، چون فکر می‌کنم می‌تونستی بهتر عمل کنی.” سرزنش کردن به هیچ وجه به حل مشکل کمک نمی‌کند.

بلکه فقط باعث ایجاد تنش و ناراحتی می‌شود.

به جای اینکه به گذشته نگاه کنید، روی آینده تمرکز کنید و سعی کنید از اشتباهات گذشته درس بگیرید.اگر اشتباهی کرده‌اید، مسئولیت آن را بپذیرید و عذرخواهی کنید.اما از سرزنش کردن خودتان خودداری کنید.

14. از گوش دادن انتخابی بپرهیزید

گوش دادن انتخابی زمانی اتفاق می‌افتد که فقط به بخش‌هایی از صحبت‌های طرف مقابل توجه می‌کنیم که با دیدگاه‌های ما همخوانی دارند و بقیه را نادیده می‌گیریم. گوش دادن انتخابی مانع از درک کامل دیدگاه طرف مقابل می‌شود و می‌تواند به رابطه آسیب بزند. سعی کنید به تمام صحبت‌های طرف مقابل توجه کنید، حتی اگر با آنها موافق نیستید. به جای اینکه به دنبال تایید دیدگاه‌های خود باشید، سعی کنید دیدگاه‌های طرف مقابل را درک کنید. اگر متوجه شدید که در حال گوش دادن انتخابی هستید، سعی کنید آگاهانه توجه خود را به بخش‌هایی از صحبت‌های طرف مقابل معطوف کنید که نادیده می‌گیرید. از طرف مقابل بخواهید که به شما بازخورد دهد. مثلاً بگویید “من دارم سعی می‌کنم بهتر گوش بدم، می‌شه اگر احساس کردی دارم فقط به حرفای خودم گوش میدم بهم بگی؟”

15. در لحظه حال حضور داشته باشید

وقتی با طرف مقابل صحبت می‌کنید، تمام توجه خود را به او معطوف کنید و از فکر کردن به گذشته یا آینده خودداری کنید. در لحظه حال حضور داشته باشید و از صحبت کردن با او لذت ببرید. اگر ذهنتان در حال پرسه زدن است، سعی کنید آگاهانه توجه خود را به طرف مقابل برگردانید. از نگاه کردن به تلفن همراه یا انجام کارهای دیگر هنگام صحبت کردن با طرف مقابل خودداری کنید. به جای اینکه نگران این باشید که چه چیزی می‌خواهید بگویید، روی گوش دادن به حرف‌های طرف مقابل تمرکز کنید.

16. به دنبال نقاط مشترک باشید

به جای تمرکز بر تفاوت‌ها، به دنبال نقاط مشترک باشید. پیدا کردن زمینه‌های مشترک می‌تواند به ایجاد صمیمیت و درک متقابل کمک کند. چه علایق مشترکی دارید؟ چه ارزش‌های مشترکی دارید؟ چه اهداف مشترکی دارید؟ حتی اگر در برخی زمینه‌ها با طرف مقابل اختلاف نظر دارید، می‌توانید در زمینه‌های دیگر با او هم‌نظر باشید. به جای اینکه سعی کنید طرف مقابل را تغییر دهید، سعی کنید او را درک کنید و با او ارتباط برقرار کنید. حتی یک علاقه مشترک کوچک می‌تواند به ایجاد یک ارتباط قوی کمک کند.

17. مراقب سلامت روان خود باشید

اگر از نظر روانی سالم نباشید، نمی‌توانید به درستی به احساسات و نیازهای دیگران توجه کنید. مراقب سلامت روان خود باشید و در صورت نیاز از یک متخصص کمک بگیرید. به اندازه کافی بخوابید، غذای سالم بخورید، ورزش کنید و از استرس دوری کنید. زمانی را برای انجام کارهایی که از آنها لذت می‌برید، اختصاص دهید. با دوستان و خانواده خود در ارتباط باشید. اگر احساس افسردگی، اضطراب یا استرس می‌کنید، از یک متخصص کمک بگیرید. اگر سلامت روان خود را در اولویت قرار دهید، می‌توانید یک رابطه سالم و رضایت‌بخش داشته باشید.